Uzadnju Stare skupštine, u prisustvu predstavnika grada i ustanova kulture, stručne javnosti  i građana, promovisana je monografija ’’Knez Mihailo kroz umetnost i arhiv’’ autora Sanje Živković master filologa i Predraga Ilića, master istoričara u izdanju Istorijskog arhiva Šumadije nastala u okviru obeležavanja Dana kneza Mihaila u Kragujevcu.

Zahvaljujući se na inicijativi Narodnog muzeja Šumadije da 2023. godina bude proglašena Godinom jubileja 200 godina od rođenja kneza Mihaila, srpskog vladara rođenog u Kragujevcu, predsednik Skupštine grada Miroslav Petrašinović je istakao da je to samo jedan od načina da se dinastija Obrenović prikaže kao dinastija koja je uspostavila temelje srpske države, oslobodila Srbiju i kao država dobila međunarodno priznato  pravo na suverenitet i teritorijalni integritet a pod čijom vladavinom je postala kraljevina kao i da su svi vladari iz dinastije dali svoj doprinos tome,  a naročito Mihailo Obrenović. Zbog svega što je učinio za Srbiju, knez Mihailo i dinastija Obrenović, zbog neizbrisivog traga u kulturnom, obrazovanom i istorijskom smislu i stvaranju naše države, Kragujevac je dužan da ih se seća i da ih sa ponosom slavi, poručio je predsednik Petrašinović. Monografijom  „Knez Mihailo kroz umetnost i arhiv“ koju predstavljamo, istorijska dokumenta  vredna za nauku, kulturu, obrazovanje, biće dostupna javnosti.

Monografska publikacija „Knez Mihailo kroz umetnost i arhiv“ autora Sanje Živković i Predraga Ilića sadrži dva dela. Prvi osvetljava kneza kao pokrovitelja umetnosti, stvaraoca i inspiraciju za nastanak brojnih proznih, poetskih i dramskih dela.

Istraživanje za izradu monografije je bilo dugotrajno ali inspirativno jer smo u izvorima biblioteka Matice srpske, Narodne biblioteke Srbije i Narodne biblioteke Vuk Karadžić, dolazili do izuzetno zanimljivih podataka u delu kojim sam se bavila, kaže Sanja Živković, jedna od autora, a to je knez Mihailo kao pokrovitelj umetnosti s osvrtom na institucije kulture za čije osnivanje je zaslužan, pre svega Narodnog pozorišta u Beogradu i institucionalizovanja javne biblioteke u Kragujevcu, na reforme koje je sprovodio i pokroviteljstvo koje je imao podržavajući umetnike i viđenije ljude ondašnje Srbije. Jedan deo rada odnosi se na kneza Mihaila kao književnog stvaraoca, kazala je Živković.

Drugi deo mongrafije Knez Mihailo kroz istoriju i arhiv, čitaocima i javnosti prikazuje originalna dokumenta, kneževe prepiske sa objašnjenjima, a koji su deo arhivske građe Istorijskog arhiva Šumadije.

Istorijski arhiv Šumadije je početkom šezdesetih godina otkupio dokumenta vezana za dinastiju Obrenović i Karađorđević i mnoge značajne političke ličnosti. Povodom dva veka od rođenja kneza Mihaila Obrenovića,  ta dokumenta smo priredili za naučnu i stručnu javnost, objašnjava Predrag Ilić, autor drugog dela monografije. Monografija sadrži 33 pisma od kojih je pet iz perioda prve vladavine 1839. do 1842. godine, a ostali su posle povratka u Srbiju 1852. do 1868. godine. Tri dokumenta su prepiska sa ocem Milošem dok je bio u Beču a ostala su prepiska sa  vojnim,  političkim, verskim i drugim ličnostima koje su se obraćale knezu Mihailu, kaže Predrag Ilić.

Pored autora, na promociji je govorio dr Radomir Popović, naučni savetnik u Istorijskom institutu Beograd, recezent monografske publikacije koji je ocenio da će knjiga ostati vredan doprinos jubileju. Srbija a posebno Grad Kragujevac na jedan dostojanstven i dostojan način obeležava dva veka od rođenja kneza Mihaila i odužuje se jednom od najznačajnijih vladara XIX veka.

Izvor: Grad Kragujevac